Nedda met haar moeder en oma, drie generaties op de bank

Mijn ideeën over mn fotografie project hebben intussen steeds meer vorm gekregen.

Mijn concrete idee is om vijf hoofdpersonen te vinden van 5 verschillende leeftijden. Het liefste wil ik zoveel mogelijk verschillende gezinsrelaties laten zien. Vader-zoon, moeder-dochter, broers, zussen. Broer en zus, man en vrouw en het liefst zoveel mogelijk generaties.

Abdel is als 82-jarige de meest seniore. Ik wil laten zien wie Abdel is en hoe een deel van zijn leven er uit ziet en zag. Op hoofdlijnen. Nedda is met 21 jaar de jongste hoofdpersoon in de beoogde vijf familiegeschiedenissen. Wie is Nedda, wat is haar achtergrond en wat maakt haar haar?

Nedda is enthousiast over dit project en ze vond het een goed voorstel om met haar moeder en oma op de foto te gaan. Vandaag was het zover. Ik kwam met de auto met fotocamera’s, licht en statieven hij het huis van Nedda’s moeder Sanaa in Amsterdam Noord. Ik belde aan en tot mijn verassing deed Sanaa zelf open, ik had Nedda verwacht, maar zij was er nog niet.

Sanaa liet me binnen en verontschuldigde zich voor de rommel en kruimels op de grond. Ik zei haar dat ik het allemaal wel prima vond, zij eigenlijk ook wel. We praatten een beetje waarna Sanaa in de keuken muntthee maakte en we converseerden verder zonder elkaar te zien.

Ondertussen werd oma gebeld om te vragen waar ze bleef. Ze was onderweg, maar stond eerst even bij de groenteboer voor amandelen. Nedda pikte oma daar op.

Sanaa schonk thee in en ik vroeg naar haar achtergrond en werk. Sanaa is 44 en werkt in de zorg. Ze werkt drie dagen met dementerende ouderen en doet daarnaast een opleiding om haar diploma’s te halen. Sanaa’s vader kwam naar Nederland als gastarbeider en in 1982 werd hij herenigd met zijn vrouw en zijn tweejarige dochter Sanaa uit het kleine dorpje Bni Gmil in Noord Marokko. Hij begon als schoonmaker en klom op tot voorman en werd uiteindelijk hoofd facilitaire dienst bij Kyocera. Ze woonden in de Rivierenbuurt en het gezin kreeg uitbreiding, drie broertjes en een zusje. Haar vader overleed op 65 jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.

En dan komt Nedda binnen met oma. Sanaa pakt nog snel de stofzuiger voor de kruimels op de vloer en verontschuldigd zich bij haar moeder. Het werd even rommelig maar ook gezellig. Oma spreekt nauwelijks Nederlands. Nedda praat met haar in gebrekkig Arabisch, vindt ze zelf, en dat wordt bevestigd door oma.

Ondertussen serveert Sanaa een heerlijke Briwat. Met een lach maant oma me te eten, Marokkaanse kip pastei uit West. Gekocht, verontschuldigd Sanaa zich.

Tijdens de thee praat ik met Nedda en ze vertelt me hoe moeilijk zij het vroeger het met het  aanleren sociale codes, mensen in de ogen aankijken, retorische vragen niet snappen en letterlijk beantwoorden. Alles werd duidelijk toen bij haar autisme werd gediagnosticeerd. Nedda weet ook zeker dat haar oma en moeder ‘neuro-divergent’ zijn, zo zegt ze.

We praten verder over de vakanties naar Marokko met de auto, de tussenstops en het samen koken en eten met andere families die jaarlijks in de zomer naar Marokko reden.  En ik krijg veel oude foto’s te zien. Van reizen naar Marokko, van Nedda’s opa en zijzelf als kleintje met haar moeder.

En als oma ongeduldig wordt gaan we fotograferen. Sanaa vraagt of ze nog wat anders aan moet en Nedda werkt haar lipgloss bij, oma wacht af tot iedereen klaar is. Ik doe de lampen aan en Nedda, moeder en oma nemen plaats op de bank. Het is verassend om te zien dat oma, die zeker ook kritisch bekeken wordt zo liefdevol wordt behandeld tijdens het fotograferen. Met handkusjes en zoenen.

Ik wil ook graag een portret van ieder afzonderlijk maken en dat valt in goede aarde. Oma is als eerste en in alle rust staat zij mij toe haar te fotograferen en ze kijkt liefdevol in de camera. Ik regisseer niets. Sanaa wisselt haar poses af als een volleerd model en als Nedda door mij gefotografeerd wordt trekt oma kuis haar jasje iets dichter.

Ik laat wat foto’s zien en als iedereen tevreden is, gaan de lampen en uit.

En als de spullen weer zijn ingepakt gaan we met zijn allen naar buiten, de familie gaat boodschappen doen en ik blij naar huis.